PsikoloGurme Nil Madi;
Bana arkadaşını söyle, sana kim olduğunu söyleyeyim derler. Ben de “bana ne yediğini göster, sana kim olduğunu söyleyeyim” derim.
Bizi biz yapan nedir?
Seçimlerimiz, tercihlerimiz, tutumlarımız, davranışlarımız. Yediklerimiz de bizim seçim ve tercihlerimizdir. Yediğimiz ve yemediğimiz, yemeyi tercih etmediklerimiz de tercihlerimiz ve kişiliğimiz ile ilgili çeşitli ipuçları verir.
Çevremize bir bakalım ve düşünelim. Yavaş yemek yiyen ile hızlı yiyenler kimler? Hangisi daha sabırsız, hızlı hareket eden, hırslı bir yapıya sahip? Tek başına yemek yemeyi tercih edenler kimler?
İçe dönük veya yalnızlığı seven kişiler mi acaba? Baharatlı yiyecek tüketenler? Sebze ve meyveye ağırlık verenler? Sık kahve tüketenler? Genellikle endişeli, sinirli, baş ağrısından şikayet eden kişiler dediğinizi duyar gibiyim. Bu konuları uzunca bir süredir merak ettiğim için kişilik özellikleri ile yiyecek tercihleri, seçimleri, tüketim sıklığı ve yeme stilleri arasında ilişki olup olmadığı, hangi kişilik özelliklerinin hangi yiyecek tercihleri üzerinde etkili olduğu yönünde araştırmaları gözden geçirdim.
Acılı Adana Kebap, Körü Soslu Tavuk, Baharatlı Patates dendiğinde heyecanlananlar?
Kişilik özelliklerinin baharatlı yiyecek beğenisi ve tüketimini öngörüp görmediği hakkında bir çalışma yapılmış. Kişilerde baharatlı yiyecek beğenimi ile “heyecan arama” özelliği arasında pozitif korelasyon gözlemlenmiş, kırmızı biber tüketiminin sıklığı ile “heyecan arama” ve “ödüle hassasiyet” ile de pozitif korelasyon olduğu belirtilmiştir. Bu doğrultuda Acılı Adana, körü soslu tavuk, baharatlı patates görünce tercih eden kişilerde de heyecan arama, ödüle hassasiyet özelliklerinin belirgin olabileceğini söyleyebiliriz.
Sebze, meyveye ağırlık verenler? Sağlıklı beslenmeye önem verenler?
Literatürü taradığımda en çok sebze ve meyve tüketimi üzerine araştırmaların yapılmış olduğunu gördüm. Sebze ve meyve tüketimi yüksek olan kişilerdeki özellikler sağlıkla ilgili davranışlar ile ilişkilendirilmiş. Bu kişilerin sorumluluk düzeylerinin yüksek, duygusal dengeyi (tam tersi nevrotikliktir) korumada daha becerikli oldukları ve obez olma olasılıklarının daha düşük olduğu
gözlemlenmiştir. Aynı zamanda bu kişilerin yeniliklere açık oldukları, sağlıklı beslenme gibi modern trendlere uyum sağlama ve kolayca benimseme noktasında da eğilimli oldukları görülmüştür.
Kahvaltı alışkanlığı olalar? Yağlı yiyecek tüketenler? Hamur işlerini tercih edenler?
Yukarıda söylediğim gibi kişilerin tükettikleri, seçenekler arasında tercih ettikleri yiyeceklerin kişilik özellikleri hakkında ipuçları verebilmektedir. Bazı şehir efsaneleri duymuşsunuzdur, bir aday işe alım süreci kapsamında akşam yemeğe davet edilir, aday yemeği tatmadan hemen tuz atar. Masadaki yöneticiler adayı “önyargılı” olarak değerlendirirler ve sürecini sonlandırırlar. Bu araştırmaları yapmadan önce bu tarz hikayelere anlam veremiyordum, ama yapılan araştırmalarda çıkan sonuçların bireyin kişiliği hakkında ipuçları verdiğini görmek gerçekten heyecan verici oldu ve fikirlerimi değiştirdim. Hem sosyal ortamlarda, hem de çalışma ortamlarında kişilerin nasıl davranabilecekleri, uyum gösterip göstermeyecekleri, düzenli olup olmadıkları hakkında fikir
oluşturmamız için ufak görünen detaylar…
Şimdi bir de kendimize bakalım. Gün içerisinde ne yiyoruz?
Ne yemeyi tercih ediyoruz, neyi tercih
etmiyoruz? Kimlerle yemek yiyoruz? Hızlı mı yavaş mı yiyoruz? Yiyecek ve içecekleri olduğu gibi, kendi tatları ile mi kabul ediyoruz, yoksa tuz, baharat, şeker ekliyor muyuz? Hepsi kişiliğimiz, duygularımız, düşüncelerimiz ve davranışlarımız hakkında birer ipucu…
