Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ve Tarım ve Orman Bakanlığı iş birliğinde organize edilen ‘GIDANI KORU’ Kampanyası’nın ikinci teknik çalıştayı dün Wydham Otel Ankara’da gerçekleşti.
FAO’nun 2011 yılında gerçekleştirdiği ‘SAVE FOOD (GIDAYI KORU): Gıda Kayıp ve İsraflarının Azaltılması Küresel Girişimi’nin bölgesel devamı olan “Sıfır Atık Sıfır Açlık: Gıda Kayıplarını ve İsrafını Azaltmak için Destek Projesi” ile başlatılan kampanya; gıda kayıpları ve israfı konusunda ilgili tüm tarafları bilinçlendirerek toplumsal farkındalık düzeyini arttırmayı, bu konuda Türkiye’de gerçekleştirilen iyi uygulama örneklerinin anlatılarak uluslararası arenada öncü ülke olması ve G20 sürecinde kurulan ’Gıda Kayıp ve İsrafının Ölçülmesi ve Azaltılması Teknik Platformu’nu canlandırmayı amaçlamaktadır.
Bu çerçevede; 19 Şubat 2019 tarihinde, Tarım ve Orman Bakanlığı Merkez Birimlerinden ve 81 İl Müdürlüğü’nden görevli personel ile FAO Orta Asya Alt Bölge Ofisi ve Cumhurbaşkanlığı’ndan temsilcilerin katılımıyla ilk teknik çalıştay gerçekleştirilmiştir.
Özel sektör, sivil toplum, üniversiteler ve sendikaların da katılımlarıyla düzenlenen ikinci çalıştayın açılış konuşmasını gerçekleştiren FAO Orta Asya Bölge Alt Koordinatörü ve Türkiye Temsilcisi Viorel Gutu:
Birinci çalıştayda, gıda kayıp ve israflarının en yoğun yaşandığı alanın meyve ve sebze sektörü olduğunu, bunu hazır yiyecek ve ekmek sektörlerinin takip ettiğini dile getirdi. Bu tür kayıp ve israfların altında yatan sebeplerin üretici ve tüketicinin eğitim eksikliğinin yanı sıra gıda tedarik zincirinin nakliye, soğutma ve depolama aşamalarındaki yetersizlikler olduğuna dikkat çekti.
FAO ve Bakanlık olarak ortak hedeflerinin bu problemlere değinmek ve çözüm önerileri üretmek olduğunu vurgulayan Gutu, sözlerine şöyle devm etti:
“Bu çalıştayımıza özel sektör, sivil toplum, üniversiteler ve sendikaların değerli temsilcileri de katılım sağlıyor. Böylelikle gıda kayıp ve israfları konusunda daha çok tarafın çalışma ve tecrübelerine yönelik derinlemesine bilgi edinmeyi ve iş birliği alanlarımızı belirleyebilmeyi umut ediyoruz.”
“‘GIDANI KORU’ Kampanyası ile yeni bir küresel girişim başlatılması hedefleniyor”
Etkinliğin açılış konuşmalarından birini yapan T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürü Mümtaz Sinan, yeterli ve güvenilir gıda üretiminin bakanlığın asıl ve öncelikli görevlerinin başında geldiğini söyledi. Bu kapsamda yasal düzenlemelerden, etkin denetim sistemlerinin oluşturulmasına, sağlıklı beslenmeden, tüketici memnuniyetine kadar geniş bir yelpazede önemli faaliyetlerin gerçekleştirildiğini vurguladı.
“Güvenilir gıda ve kaliteli tarım ürünlerine erişilebilirlik misyonunu sağlamak üzere, ‘Çiftlikten Sofraya Gıda Güvenilirliği’ prensibi doğrultusunda, hayvan sağlığı, bitki sağlığı, gıda ve yem güvenilirliğine yönelik çalışmalar, bakanlığımız vasıtasıyla yürütülmektedir.” dedi.
Bakanlığın, son dönemlerde gıda kayıpları ve israfı ile mücadeleyi uluslararası gündeme taşımakta öncü bir rol üstlendiğini sözlerine ekleyen Sinan; Tarım ve Orman Bakanlığı’nın FAO iş birliğinde gerçekleştirdiği “GIDANI KORU” kampanyası ile yeni bir küresel girişim başlatılmasını, ilgili tüm tarafları bilinçlendirerek toplumsal farkındalık düzeyini arttırmayı hedeflediklerini vurguladı.
Açılış konuşmalarından sonra çalıştay, T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdür Yardımcısı Ahmet Volkan Güngören ve FAO Avrupa ve Orta Asya Bölge Ofisi Tarım Endüstrisi Sorumlusu ve Proje Teknik Uzmanı Dr. Robert Van Otterdijk’in sunumları ile devam etti.
“Bakanlık olarak ana paydaşımız FAO”
T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdür Yardımcısı Ahmet Volkan Güngören sunumunda, G20 çerçevesinde belirlenen konular arasında gıda kaybı ve israfı sorununa bakanlık olarak öncelik verildiğini ve gıda kayıpları ve israfını önlemek için FAO toplumsal farkındalığı arttırmayı ve gıda kaybı ve israfı konusunda daha kalıcı çözümler üretmeyi hedeflediklerini ifade etti.
“Bakanlık olarak ana paydaşımız olan FAO ile farklı paydaşların görüşlerini almak amacıyla gerçekleştirdiğimiz iki teknik çalıştay sonuçlarını değerlendirerek kapsamlı bir ulusal strateji planı hazırlamayı ve bu plan ile hem ulusal hem de uluslararası düzeyde fakındalık yaratmayı hedefliyoruz” dedi.
“FAO gıda kaybı ve israfı konusunda pilot ülkelerde uygulanmak üzere ulusal stratejiler geliştiriyor”
FAO Avrupa ve Orta Asya Bölge Ofisi Tarım Endüstrisi Sorumlusu ve Proje Teknik Uzmanı Dr. Robert Van Otterdijk sunumunda FAO olarak Doğu Avrupa ve Orta Asya ülkelerinde gıda kaybı ve israfı konusunda ulusal stratejiler geliştirildiğinden bahsetti. Her ülkenin gıda kaybı ve israfı konusunda durum ve ihtiyaçlarına göre hazırlanan ulusal stratejilerin dokuz ana bileşenden oluştuğunu ifade eden Otterdijk, sunumunda bu dokuz ana bileşenin içeriklerine değindi.
“2011 yılında gerçekleştirdiğimiz SAVE FOOD (GIDAYI KORU): Gıda Kayıp ve İsraflarının Azaltılması Küresel Girişimi’ kapsamında bölgesel düzeyde ortaklıklar geliştiriyoruz. Orta Asya ülkeleri’ni aramıza çekeceğiz ve onlar da kendi problemlerini ve çözümlerini bizimle paylaşacaklar. Türkiye’de bu iş birliğimiz mevcut.“ u sözlerine ekledi.
Sunumların sonrasında çalıştay “Gıda Kayıpları ve İsrafı Konusunda Özel Sektör Yaklaşımı” ve “Sivil Toplum Bakış Açısıyla Gıda Kayıpları ve İsrafı” panelleri ile devam etti. Gün boyu süren paneller kapsamında katılımcılar birçok kilit noktaya değindi.
“Gıda Kayıpları ve İsrafı Konusunda Özel Sektör Yaklaşımı” konulu panel Prof. Dr. Hami ALPAS moderatörlüğünde; Arçelik Grup/Grundig Türkiye- Grup Yöneticisi Handan Abdurrahmanoğlu, TOBB – Türkiye Gıda Sanayi Meclis Başkanı Necdet Buzbaş, Metro Türkiye – Gıda Kalite Güvence Müdürü Yasemin Ertürk, Migros Ticaret AŞ – Kalite Yönetimi Grup Müdürü Dr. Hülya GÜNAY, Fazla Gıda – Kurucu Ortağı Olcay Silahlı ve TMO – Strateji Geliştirme Dairesi Başkanı Ayşin Şenses’in katılımlarıyla gerçekleşti.
Özel sektör panelinde katılımcılar, hayatımızın bir parçası olan gıdayı tüketirken sadece gıdayı degil kaynaklarımızı da tükettiğimizi, israfın zengin-fakir ayırt etmediğini, sadece israf edilen alanların farklılık gösterdiğini, gıda arz zincirindeki süreçlerin geliştirilmesindeki ihtiyaca ve tüketici tarafında da son kullanım ve tavsiye edilen tüketim tarihi arasındaki farkın daha net anlaşılması gerekliliğine vurgu yaptılar.
Çalıştayın ikinci paneli Prof. Dr. F. Füsun Erden moderatörlüğünde; Konya Gıda ve Tarım Üniv.- Mütevelli Heyeti Başkanı Dr. Mikdat ÇAKIR, Uzm. Diyetisyen ve FAO “Sıfır Atık Sıfır Açlık” Projesi Destekçisi Dilara Koçak, ImpactHub İstanbul – Kurucu Ortağı Ayşe Sabuncu, Temel İhtiyaç Derneği (TİDER) – Yönetim Kurulu Başkanı Hande Tibuk ve Gıda İşletmeleri ve Kodeks Dairesi Başkan Vekili Dr. Betül Vazgeçer’in görüşleriyle devam etti.
Sivil toplum panelinde ise konuyla ilgili sosyal bir yükün var olduğu ve bunun sadece hükümet ve özel sektörün iş birliği ile çözümlenemeyeceği; bu noktada konuyla ilgili çalışan sosyal/etki girişimlerin, derneklerin katkılarının elzem bir gereklilik olarak ortaya çıktığına değinildi.
Ayrıca atık yönetimi ile ilgili yasal mevzuatın düzenlenmesine, raf ömrünün üreticiler tarafında da bir standarta oturtulmasına ve bunun için de ambalajlama ve etiketleme gibi tüm faktörlerin göz önüne alınması gerektiğine vurgu yapıldı.
