Sağlıklı Hayvan Nasıl Anlaşılır?
Kurbanlık alınırken, hayvanın görünümünün canlı, salya, burun akıntısı, yarası olan, çok zayıf, gebe veya yeni doğurmuş, uzuvlarında eksiklik olanlara dikkat edilmesi ve alınmaması gerekiyor. Sağlıklı kurbanın, burun kısmı hafif nemlidir. Ağzında aşarı salya olmamalı, ağız ve burun çevresinde yara bulunmamalıdır. Sağlıklı hayvanın gözleri parlaktır. Tüyleri aşırı olanlar beslenme yönünden zayıf hayvanlardır. Tüyler kısa ve parlak olmalıdır.
Hayvanın göğüs bölgesinde ki kaburgaların çıkık olmaması gerekir. Yine aşırı kilolu hayvanlarda kurbanlık için iyi bir seçim değildir. Dişi hayvanların hamile olmamasına dikkat etmek gerekiyor. Alacağınız hayvanın nereden geldiğini öğrenmek için, satıcıdan menşeini gösteren belgeyi mutlaka isteyin. Başka illerden gelen hayvanların kesinlikle Veteriner Hekim tarafından verilmiş sağlık raporu olmalıdır. Kurbanlık hayvanlar, hayvan pazarları, hayvan borsaları veya Kurban Hizmetleri Komisyonu’nca belirlenen kurbanlık satış yerlerinden veya doğrudan hayvancılık işletmesinden alınmalıdır. Buraların dışındaki yerlerden kurban alınmamalıdır. Kurbanlıklar, kesime az süre kaldığında çok beslenmemeli, yemek artıkları verilmemeli ve iyi kalitede ot ya da yonca ile beslenmelidirler. Hayvanlara kesime az bir süre kaldığında bolca temiz su verilmelidir. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Mobil Kurban uygulamasından kurban kesim yerlerini öğrenebilir, küpe kontrolü ve kaçak kurban ihbarı yapabilirsiniz.
Herhangi bir şüpheli durumda mutlaka Veteriner Hekimden destek alınmalıdır. Hayvanlardan insanlara bulaşabilecek 250 çeşit hastalık olduğu ve bazılarının ölüme sebebiyet verebileceği düşünülürse Veteriner Hekim kontrolünün şart olduğu açıktır. Seçeceğiniz kurbanlıkla aynı ahırda yaşayan hasta hayvan var ise yine bir hekim kontrolüyle almanız sağlık açısından yararlı olacaktır.
Veteriner hekimler tarafından kontrol edilip sağlıklı oldukları raporlanmış hayvanları gönül rahatlığıyla kurbanlık olarak seçebilirsiniz. Hayvan sahibinin de sürekli olarak ahırdaki hayvanlarını kontrol etmesi gerekir. Hayvan yemini yiyor mu, rahat mı, yatabiliyor mu, dış görünüşü nasıl diye bakmalıdır. Dış görünüş olarak hayvanlarda anormal bir şişlik, sarılık, ayak problemi, geviş getirmeme durumları da en azından dışarıdan belirlenebilecek sağlık problemi göstergesidir. Kesim esnasında hayvan sahiplerinin karşılaşacağı durumlar da vardır. İç organlardan akciğer ve bağırsaklar üzerinde görülebilecek anormal durumları da mutlaka en yakın tarım ilçe müdürlüklerine veya belediye müdürlüklerinde çalışan veteriner hekimlere bildirmek gerekir çünkü karşılaşılan anormallik zoonoz hastalık göstergesi olabilir. Belediye Veteriner Hekimleri hayvan satış yerlerinde görevli olduklarından ulaşılması kolay olacaktır.
Geçtiğimiz bayramlarda teşhis edilen tüberküloz bu konuda en büyük örnektir. Böyle etlerin direkt tüketimi kesinlikle yanlıştır. Ayrıca kesim sonrası hayvanın dökülen kanlarının pıhtılaşmaması da şarbon göstergesi olabileceğinden dikkat edilmelidir.
Kurban bayramında hangi hayvanlar kesilebilir?
Kurban yalnızca sığır, koyun, keçi ve deveden olur. Bu hayvanların dişisi de erkeği de kurban olmaktadır.
Kurbanlık alırken davarın yani koyun ve keçilerin 1, sığır yani inek, dana, tosun, boğa, manda ve düvelerin 2, devenin de 5 yaşını doldurmuş olması gerekmektedir. Küçükbaş hayvanlarda bir ayrıcalık olarak, en az 6 ayı geçmiş ve iri olan kuzular da kurban olabilmektedir.
Tek gözü kör, topal, dişlerinde yarısı kadar eksiklik olan, kulağı ve kuyruğunun çoğunluğu olmayan, bir ayağı kesik, yaralı ya da kırık olan, burnu veya dili kesik ya da büyük bölümü olmayan, ölmek üzere olan hasta hayvanlar kurbanlık olmazlar.
Gebe, tüyleri dökülmüş ve husyeleri (testisleri) küçük olan hayvanların kurban edilmesi mekruh olarak görülmektedir. Davarların bir memesi, sığırların da iki memesi kesik olursa kurban olmaz, ancak yavrusunu emzirebiliyorsa kurban edilebilir.
