Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ve üniversitelerin katılımıyla hazırlamış olan ‘Türkiye Beslenme Rehberi’nde, başta çocuklar ve gençler, doğurganlık çağındaki kadınlar ve yaşlılar olmak üzere tüm yaş grubundaki bireylerin süt ve süt ürünlerini her gün tüketmesi gerektiği vurgulanıyor.
Fiziksel olarak her gün mümkün olduğunca aktif olunması gerektiğine işaret eden rehberde ayrıca, gün içinde iki saatten daha uzun süre hareketsiz kalınmaması gerektiği belirtilirken, egzersizden yarım saat önce bir su bardağı süt veya ayran tüketilmesi öneriliyor.
Özellikle spor yapan gençlerin sağlıklı olmaları ve optimal performansa ulaşmaları için sıvı tüketimine dikkat etmeleri gerektiğine dikkat çeken Türkiye Beslenme Rehberi’nde, sporcuların kalsiyum gereksiniminin, günlük ortalama 1200 mg olduğu ve bu miktarın süt tüketilerek kazanılabileceği belirtiliyor.*
Diyet sırasında yetersiz kalsiyum tüketimi, düşük kemik mineral yoğunluğuna ve stres kırıklarına neden oluyor. Egzersiz süresince harcanan glikojen ise ilk yarım saat içerisinde, sıvı ya da katı olarak tüketilen karbonhidratlardan sağlanıyor. ** Glikojen tükendiği zaman sporcunun performansını olumsuz yönde etkileyen bitkinlik meydana geliyor. Bunun önüne geçmek için egzersiz öncesi tüketilen süt, vücudun dengesini korumaya yardımcı oluyor.
Spor sonrası beslenmede, kaybedilen vitamin ve mineralleri yerine koyacak, içerdiği karbonhidrat ile enerjiyi yükseltecek, kas dokusunun onarılması ve geliştirilmesi için gerekli proteini içeren sütün tüketilmesi, sağlık açısından büyük önem taşıyor. Türkiye Beslenme Rehberi’nde , tüm besin değerlerini barındıran sütün, fiziksel aktivite düzeyinin artırılması için egzersizden yarım saat önce, hafif bir ara öğün olarak da tüketilebileceği belirtiliyor.
Süt ürünleri tüketiminde sağlık risklerinin önüne geçmek için de, kaynağı bilinmeyen, denetimsiz sokak sütü satın alınmamasının altını çizen rehber; pastörize ve uzun ömürlü sütlerin (UHT) tercih edilmesi gerektiğine dikkat çekiyor. ***
* Türkiye Beslenme Rehberi 2015 (TÜBER), 9.3.3 Sporcularda Enerji ve Besin Ögeleri Gereksinimi bölümünde belirtilmiştir.
** Türkiye Beslenme Rehberi 2015 (TÜBER), 9.3.2 Sporcularda Sıvı Tüketimi bölümünde belirtilmiştir.
*** Türkiye Beslenme Rehberi 2015 (TÜBER) 4.2. Süt ve Ürünleri bölümünde belirtilmiştir.
