Türk Balıkçılık Sektörünün Yol Haritası
Günümüzün dinamik balıkçılık sektöründe, ülkemizi dünya piyasalarında temsil eden isimlerden biri olan Sagun Grup Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Tuncay Sagun ile gerçekleştirdiğimiz özel röportajda, sektörün geleceğine dair önemli detaylar alırken yeni yatırımları hakkında da bilgi aldık. Sagun’un, Türk somonunun global pazarlardaki yeri ve sektörde yapılması gerekenler konusundaki görüşlerini sizlerle paylaşıyoruz.
Öncelikle ülkemiz için çok önemli ve aynı zamanda istihdam ve ekonomimize de katkısı büyük olacak yeni yatırımınız için neler söylemek istersiniz?
Samsun Bafra Organize Sanayi Bölgesi’nde 30 bin metrekarelik bir alanda kurmayı planladığımız yeni tesisimizle, özellikle Karadeniz somonuna odaklanarak katma değerli su ürünleri üretimine yeni bir soluk getireceğiz. Bu fabrikamızda balık işleme, füme üretimi, suşi kesimi ve tüketime hazır ürünlerin üretimi gibi ileri teknolojiler kullanılacak. İhracat pazarlarımızın taleplerine yanıt verirken, iç pazarda da güçlü bir varlık göstermeyi hedefliyoruz. Yatırım sürecimizde yerli makine sanayisinin gücünden faydalanacak, kendi geliştirdiğimiz makine parkımızla üretim altyapımızı destekleyeceğiz. Yıllık 9-10 bin tonluk üretim kapasitesiyle, çoğunluğu kadın olmak üzere yaklaşık 200 kişiye istihdam sağlamayı planlıyoruz. Projemizi 2 yıl içinde tamamlayarak bölge ekonomisine önemli bir katkı sunmayı amaçlıyoruz.
Türk Somonu Standartları ve İhracat Stratejileri
Türk somonunun dünya piyasalarındaki durumu hakkında neler söyleyebilirsiniz?: Sektörümüz dünya piyasalarında önemli mesafeler aldı. Avrupa’da ikinci sıradayız. Birinci Norveç’in 8 milyar dolar ihracatı var, biz ise 2 milyar dolar ile ikinci sıradayız. 2024’teki 2 milyar dolarlık ihracat ile önemli bir eşiği atladık, ancak bunun devamı için yapmamız gerekenler var.
Devamı için neler yapmamız gerekiyor?
Yapılması gerekenlere ilişkin birkaç husus var:
- Katma Değerli Ürün: Norveç’in en büyük artısı ihracatı markalı gerçekleştirmeleri. Bizim de sektör olarak katma değerli ürün geliştirmeye ve markalı satış yapmaya daha fazla yönelmemiz gerekiyor.
- Standardizasyon Şart: Karadeniz somonunda dünyada kısa sürede hızlı yol aldık. Daha fazla yol alabiliriz. Ancak sektörümüzde, ürünümüze yönelik bir standardizasyon oluşturmamız şart. Alıcı Türkiye’den ürün alırken, tüm balıkların dişi olmasını, kanın olmamasını, balığın yumurta oluşturmamasını talep ediyor. Sektör olarak bu standardı oluşturup, iç pazara ve ihracata yöneltmemiz lazım.
- Çin’e Taze Ürün: Gelişecek pazar Çin başta olmak üzere Asya. Fuarlarımızı artırıyoruz. Çin’in üstünde çok duruyoruz. Türk somonunun ülkede potansiyeli çok büyük. Çin’e donuk satışımız var, taze ürün satışımız da olmalı. Tarım Bakanlığımızın önderliğini bekliyoruz. İki ülke, görüşmelerini sıklaştırmalı, biz sektör olarak hazırız.
- Rusya Önemli Pazar: Sektör ihracatında Rusya ilk sıradadır. 500 milyon dolarlık bir pazar. En büyük ihracat kalemimiz somonda da yeri çok özeldir. Rusya pazarına her yıl özel ilgi ve yüksek hizmet uygulamalarımızla hazırlanıyoruz.
Balıkçılık ve Kültürel Miras
Balıkçılık sektöründe başka hangi yenilikler mevcut?
Sagun Topluluğu’nun İstanbul Sancaktepe’de yer alan merkezinde Türkiye’nin ilk özel balık hali bulunuyor ve burada bir müze de hizmet veriyor. Bu müzede, balık ağlarına takılmış olarak çıkarılan 314 parça anfora bulunuyor. Ayrıca, Bandırma’daki tersanelerimizde iki avcı gemisi inşasını tamamlamak üzereyiz. Mayıs ayında filomuza katılacaklar ve böylece kendi bayrağımızı taşıyan gemi sayımız 8’i bulacak.
Orkinos ticaretinde neler oluyor?
Orkinos ticareti kotalarla yönetiliyor ve bu alanda uluslararası sularda büyüyoruz. Tunus’ta bir orkinos çiftliğimiz var, Türkiye’de ise iki çiftliğimiz var. Türkiye’de bu alanda açık ara öndeyiz. Bunun yanı sıra kurbağa, salyangoz gibi dededen kalma işlerimizi de devam ettiriyoruz. Bu çalışmalar küçük bir paya sahip olsa da bizim şirket kimliğimizi ve kültürümüzü, köklerimizi yansıtması açısından çok değerli.
Türk somonunun geleceği ve balıkçılık sektöründeki yenilikler hakkında değerli bilgiler paylaşan Ahmet Tuncay Sagun’a teşekkür ederiz. Bu röportaj, Türk su ürünleri sektörünün dünya piyasalarındaki yerini güçlendirmek için atılacak adımların ipuçlarını sunmaktadır.
