SÖZ, İŞ,DAVRANIŞ
Necdet BUZBAŞ
(TÜGİS Yön.Krl.Bşk.)
Tüm endüstri kollarında emek, yani çalışan büyük önem taşıyor. İster kol gücü, ister beyin gücü… Taş olduğu yerde ağırdır. Ancak zamanla eğitilmiş iş gücüne evrilme kaçınılmaz.
Mavi yaka – beyaz yaka ayrımı gibi geleneksel yaklaşımlar artık çok gerilerde kaldı. Çalışanlar ve onların yasal hak, sorumlulukları var.
SÖZ, İŞ, DAVRANIŞ köşesi her sayıda çalışanlar ve iş yasaları ile ilgili bir konuyu sizlerle paylaşmak üzere düşünüldü, umarız faydalı olur.
Hayırlı olması dileğimle…
Yaz mevsiminin başlangıcıyla birlikte milyonlarca çalışan izne çıkmak için sıra bekliyor. Temmuz başı ile Eylül ortası; yaklaşık iki buçuk aylık süre, en çok tercih edilen yıllık izin dönemi…
Peki, çalışanlar bu iki buçuk aylık dönemde ne kadar izin kullanılabilecek? İş kanununda izinlerle ilgili mevzuatlar neler?
Öncelikle şunu belirtmekte fayda var; 26 Nisan 2016’da 29695 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6704 Sayılı Torba Kanunun yürürlüğe girmesiyle, yıllık izin kullanımında değişikliğe gidildi. 4857 Sayılı İş Kanunun 56. Maddesinin üçüncü fıkrası şu şekilde değiştirildi; “Ancak 53’ncü madde de öngörülen izin süreleri, tarafların anlaşmasıyla bir bölümü on günden aşağı olmamak üzere bölümler halinde kullanılabilir”
Değişiklik ile ‘En çok üçe bölünebilir’ ifadesi kaldırılmış, bir parçası 10 günden az olmamak kaydıyla, geri kalan istenildiği kadar bölünebilir esnekliği getirilmiş…Değişmeyen maddeleri hatırlatacak olursak;
İş yerinde en az bir yıl çalıştıktan sonra yıllık izin hak edilir. İzin süreleri çalışma yıllarına bağlıdır.
a) Bir yıldan beş yıla kadar (5 yıl dahil) çalışanlar – 14 gün
b) Beş yıldan fazla on beş yıldan az çalışanlar – 20 gün
c) On beş yıl (dahil) ve daha fazla çalışanla – 26 günden az olamıyor.
d)50 yaş üstü ve 18 yaş altı için yıllık ücretli izin süresi yirmi günden az olamıyor..
Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmıyor.
- Cumartesi çalışılmayan işyerlerinde, genel olarak iş yasası uyarınca haftalık 6 işgünü esas alındığından cumartesi işgününden sayılır.
Kullanılmayan yıllık izinler yanmaz, sonraki yıllara devrolunur. Çalışanın birikmiş izinlerini bir defada kullanabilmesi işverenin iznine bağlıdır. - Çalışan yıllık izin döneminde başka bir yerde çalışamaz.Çalışanın izin hakkını kullanmaması, buna karşın ücretini alması mümkün değildir.
- İşveren veya vekili Nisan ayı başı ile Ekim ayı sonu arasındaki süre içinde işçilerin tümünü veya bir kısmını kapsayan toplu izin uygulayabilir.