Günlük hayatımızda sağlıklı beslenme üzerine birçok öneri ile karşılaşıyoruz. Özellikle taze sebze, meyve ve kurubaklagil tüketimlerinin artırılmasına yönelik pek çok tavsiye var. Sofra/Compass Group Türkiye Ülke Diyetisyeni Gülşen Kadri, sağlıklı bir yaşam için besin tercihlerinin çok önemli olduğunu söylüyor, ancak nasıl pişirilmesi gerektiğinin de en az seçim kadar etkili ve önemli olduğunun altını çiziyor.
Sağlıklı bir yaşamın sırrı tükettiğimiz besinlerde saklı. Doğru besin seçimleri yaparak ve seçtiğiniz besinleri doğru tekniklerle tüketerek çok daha sağlıklı bir yaşamın kapısını arayabilirsiniz. Sofra/Compass Group Türkiye Ülke Diyetisyeni Gülşen Kadri’nin bu konudaki tavsiyeleri çok önemli.
Besin etiketlerini okuma alışkanlığı edinin
Doğru besin seçiminde taze besinleri tercih etmemiz gerektiğini hepimiz biliyoruz. Bunun yanı sıra saflaştırılmamış, rafine edilmemiş ve zenginleştirilmiş (kepek ekmeği, tam tahıllı ekmek gibi) tahıl ürünlerini de tüketebilirsiniz. Seçimlerimiz olabildiğince katkı maddesi içermemeli. Birçoğumuz pek fazla dikkat etmesek de paketli besinlerde etiket bilgisi çok önemli. Besin etiketlerini mutlaka okuma alışkanlığı edinin.
Ne yediğimiz kadar nasıl tükettiğimiz de önemli
Birçok vitamin ve mineral, ısıya, ışık sızıntısına hatta herhangi bir metale temas etme durumunda bile içerisindeki besin değerini kaybedebiliyor. Sadece vitamin ve mineraller değil proteinler de fazla ısıl işleme maruz kalmaları sonucunda yapıları bozulabiliyor. Bu yüzden ne yediğimiz kadar nasıl tükettiğimiz de büyük önem kazanıyor.
Et doğradığınız bıçak ya da tahtayla sebze doğramayın
Besinlerinizi hazırlarken kullandığınız araçlar hassasiyetle üzerinde durmanız gereken bir konu. Örneğin, eti doğradığınız bıçakla veya tahtanın üzerinde sebzelerinizi de doğrarsanız etinizdeki mikroorganizmalar çiğ tüketeceğiniz sebzelerinize de bulaşır ve bu mikroorganizmaları doğrudan vücudunuza almış olursunuz. Bu nedenle ya her besin grubuna farklı araçlar kullanmalısınız ya da besinlerinizi doğradıktan sonra bütün araçları ve ellerinizi yıkamalısınız.
Et grubunu pişirirken dikkat etmeniz gerekenler
Et, tavuk, balık gibi besinler doğru pişirilmemesi durumunda bazı bakterilerden ötürü ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Et grubunun pişirme yöntemlerinde dikkat edilmesi gereken birkaç püf noktası var. Öncelikle etler kesimden hemen sonra pişirilmemeli. Bunun nedeni ise Rigor Mortis dediğimiz “ölüm sertliği”. Etler kesildikten sonra en az 6-12 saat bekletilmeli. Etin pişirme derecesi ise çok önemli. Yüksek derecede pişen etlerde vitamin kaybı olabilir. Bu nedenle et için en iyi pişirme yöntemi üzeri kapalı olarak kendi nemi ya da domates gibi sulu besinlerle orta sıcaklıkta pişirmektir. Fırında pişirmeyi tercih edenler ise üzeri kapalı olarak pişirebilir.
Izgara yaparken dikkat!
Mangal kömüründe ızgara yapılırken oluşan dumanın besine sinmesiyle polisiklik aromatik hidrokarbonlar oluşur ve ne yazık ki bu madde kanser yapıcı bir etkendir. Bu maddelerin oluşmaması için besinler doğrudan kömür ateşi ve diğer türdeki yüksek sıcaklığa en az 15 cm uzak olacak şekilde yavaş yavaş pişirilmeli ve kesinlikle yanmamalı.
Sebzeler çok kısa sürede pişmeli
Sebzeler mümkün olduğunca kısa sürede, buharda pişirme yöntemiyleeya çok az su ile pişirilmeli. Doğranan sebzeler bekletilmeden pişirilmeli. Doğranmış sebzeleri pişireceğiniz zaman, suyu kaynama sıcaklığına getirip ısı ayarını düşürdükten sonra sebzelerini ekleyin. Böylece vitamin ve mineral kaybını en aza indirebilirsiniz.
Baklagiller ile ilgili doğru bilinen yanlışlar
Kurubaklagil denice aklımıza ilk gelen özellikleri gaz yapıcı olmaları. Ancak kurubaklagillerinizi pişirmeden önce ıslatırsanız içinde bulunan gaz yapıcı oligosakkaritlerin bir kısmı ıslatma suyuna geçer ve bu suyun dökülmesiyle birlikte gaz yapıcı özelliği azalır. Ayrıca sulu ısıda pişireceğiniz kuru baklagillerin pişirme suyunu atmayarak besin kaybını en aza indirebilirsiniz. Daha kolay pişmesi içinse düdüklü tencere tercih edebilirsiniz.
Tahıl ürünlerini haşlayarak ve suyunu çektirerek pişirin
Yemek masalarımızın olmazsa olmazı tahıl gruplarına baktığımızda ise tahıl ürünlerinin kavrularak pişirildiğinde B vitamini ve protein yönünden kayıplara uğradığını söyleyebiliriz. Bu besinleri pişirirken az suda haşlayarak ve suyunu çektirerek pişirmeye özen gösterin. Özellikle sıkça yapılan yanlışlardan biri de makarna suyunun dökülmesidir. Unutmayın ki B grubu vitaminleri pişme suyuna geçiyor. Bu nedenle makarna suyunu dökmeyiniz.
